Adı Greta Thunberg. İsveçli. Okulların açıldığı gün, 21 Ağustos’ta greve başlamış. Okula gitmiyor. Stockholm’de parlamentonun önünde yere oturmuş. Pankartını önüne yerleştirmiş. Politikacılara tavır koyuyor. Konu iklim değişimi. Ortalık birbirine girmiş. Sayısız kişi gelip yalvarmış ona: “Okulu bırakma!” diye. O devam etmiş, ama grevini yalnızca Cuma günleriyle sınırlamış. Şimdi on binlerce kişi onu sosyal medyadan izliyor.
İşte Greta. Aşağıda.
Bu arada The Guardian onun bir yazısını basmış. Bunda dediklerini özetleyerek aktaralım:
Cuma günleri okula gitmiyorum ve parlamentonun önünde oturuyorum. Liderlerimiz Paris İklim Antlaşmasına uygun davranmaya başlayıncaya kadar devam edeceğim.
İklim değişiminin ne olduğunu ilk kez 8 yaşımdayken öğrendim. Bunun insan yapısı olduğunu anladım. Bana enerji tasarrufu yapalım diye ışıkları söndürmem, daha az kaynak tüketmek için kağıtları tekrar tekrar kullanmam söylendi.
Dünyanın çehresini ve evimiz olan burayı sarıp sarmalayan değerli atmosfer tabakasını allak bullak etme yeteneğimizin olmasına şaşırdım. Bunu yapabiliyorduk da, niye sözü edilmiyordu etrafta? Niye televizyonlar, radyolar, gazeteler bu konuyu işlemiyordu? Liderlerimiz bundan hiç söz etmiyorlardı.
Fosil yakıtları kullanmak var olmamızı tehdit ediyorsa, niye bunları kullanıp duruyorduk? Niye sınırlamalar yoktu? Niye bu yaklaşım yasaklanmamıştı?
Gücü elinde tutanlara bakıyorum; bunların her şeyi böylesine karman çorman yapmış olmasına şaşıyorum. İklim değişimi varlığımızı tehdit eden bir tehlikedir deniyor; ama insanlar bir şey yokmuş gibi davranmaya devam ediyor.
Dünyayı mevcut kuralların çerçevesinde kurtarmanın yolu yok, çünkü kuralları değiştirmek gerekiyor.
Eğer ben yüz yaşıma kadar yaşarsam, 2103 yılını göreceğim demektir. Ama etraftaki yetişkinler iklim değişimi dendiği zaman yalnızca 2050’den söz ediyor. Ama ben o tarihte yaşantımın yalnızca yarısına varmış olacağım. Bugün yapılanlar ve yapılmayanlar benim bütün yaşantımı etkileyecek. Arkadaşlarımın, çocuklarımın, torunlarımın yaşantısını da.
Bu yıl okul başlayınca kendi kendime “Artık yeter!” dedim. İsveç en sıcak yazını yaşadı. Seçimler yaklaşıyor. Ama kimse yaşam tarzımızın sebep olduğu iklim değişiminden söz etmiyor. İşte bu yüzden grevime başladım ve politikacıların karşımızdaki bu dev soruna ciddi olarak eğilmelerini istiyorum.
Eğer iklim değişiminin durdurulması gerekiyorsa, bunu bizler gerçekleştireceğiz. Akla kara bir mesele bu. Yaşamın devam etmesinde griliklere yer yok. Bir medeniyet olarak ya devam edeceğiz, ya da etmeyeceğiz. Değişeceğiz. Bunun başka yolu yok.
Ama politikacılar yalnızca ekonomik kalkınmadan, enerji fiyatlarından ve hisse senedi değerlerinden söz ediyorlar. Ama milyonlarca insan azap çekecekse böyle bir geleceğin ne değeri var?
Avustralya dünyanın en büyük kömür ihracatçısı. Kömür ki, iklim değişiminin en büyük nedenlerinden biri. Avustralya şimdi, bugünlerde, Hindistanlı bir firmaya, (Adani’ye) dünyanın en büyüğü olacak, dev bir kömür ocağı işletme hakkını vermek üzere. Kömürü olduğu yerde bırakma politikasına yanaşmıyorlar.
Ben bütün öğrencileri bana katılmaya davet ediyorum. Parlamentolarınızın, belediyelerinizin önünde oturun ve sıcaklık artışını 1,5 derecenin altında tutmalarını talep edin.
Bana burada olacağıma, okulda olmam gerektiğini söyleyenler var. Kimsenin geleceği kurtarmak için yeterli çaba göstermediği bir ortamda genç bir kişinin kendini geleceğe hazırlamasının ne anlamı var? Çok seçkin bilim insanlarının sunduğu değerli bilgilere politikacıların kulak tıkadığı bir ortamda bilgi öğrenmeye çalışmanın ne yeri var?
Büyükler bizleri yüzüstü bırakıyor. Onların çoğu, hele politikacılar ve basın durumu umursamıyorsa, bizlerin eylemi ellerimize almamız gerekiyor. Hemen bugün.
Greta’nın annesi bir opera sanatçısı. Babası da tiyatrocu. Greta evde onları da zorluyormuş. O kadar baskı kurmuş ki, aile sonunda elektrikli otomobil satın almış. Öte yandan annesi uzak ülkelerin operalarından gelen davetleri reddediyor; uçağa binmek zorunda kalıp sera gazı salmaya katkı yapmamak için.
Greta da bu tür konularda çok dikkatli. İki hafta önce Stockholm’de çevre sever çocuklar için düzenlenen uluslararası bir törene davet edildiği halde gitmemiş. Nedeni düzenleyenlerin başka ülkelerden gelen çocukları uçaklarla getirtmiş olmaları.
Ama Londra’dan aldığı davete gitmiş; ailenin elektrikli otomobiliyle. Helsinki’de onu dinlemek isteyen 10.000 kişilik bir toplantıya katılmış; gemiyle. Bu arada Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri de onunla önümüzdeki günlerde görüşmek istemiş.
Ancak onun grevinin esas etkisi Avustralya’da patlamış. Ülkenin çok değişik yörelerinde on binlerce çocuk birer günlük okul grevi yapmışlar. Hem kömür ocağı girişimini protesto etmişler, hem de iklim değişimine karşı önlem istemişler. Aşağıda bu hareketten bir görüntü.
Başbakan çok sinirlenmiş olup bitene. “Okulların parlamentoya dönmesinden hoşlanmıyoruz.” demiş. “Okullarına gitsinler de bir şeyler öğrensinler.” Bir çocuktan gelen yanıt şöyle: “Eğer çocukların parlamento gibi davranmasını istemiyorsa, söylesin de parlamento çocuklar gibi davranmasın.” Başka bir tepki: “Küçükler bir pislik yaparsa, büyükler ‘Haydi bakalım, temizle bunu’ derler. Normaldir. Ama liderlerimizin yaptığı pisliği ileride temizlemek hep bizlere düşer”. Bir de, bir pankart yazısı: “Yalnız dinozorlar iklim değişimini inkâr eder.”
Atila Alpöge, Ekogazete, 3.12.2018 / Yararlanılan kaynaklar: Anne-Françoise Hivert, Le Monde, 4.12.2018 – Naaman Zhou, The Guardian, 30.11.2018 – Greta Thunberg, The Guardian, 26.11.2018
ekogazete 
Geri bildirim: Gençlerin Sesi Yükseliyor. Gelecek Umutlu. | Gazete Körfez